جمیله شیخی نامی آشناست. او یکی از ستون‌های تئاتر ایران بود. بازی او در سینما و تلویزیون ماندگار شد. او در سال ۱۳۰۹ متولد شد. تحصیلاتش عمیق و هنری بود. دکترای افتخاری تئاتر نشان از دانش او داشت. او مادر آتیلا پسیانی، بازیگر معروف است. زندگی هنری او طولانی و پربار بود.
تولد و آغاز زندگی هنری
جمیله شیخی در ۹ اردیبهشت ۱۳۰۹ به دنیا آمد. زادگاه او زنجان بود. پدرش جهانگیر نام داشت. خانواده‌ای بسیار فرهنگ‌دوست داشت. این محیط به رشد هنری او کمک کرد. او از کودکی تئاتر را شروع کرد. در مدرسه نمایش‌ها را اجرا می‌کرد. انجمن ادبی دبیرستان هم فعال بود. او نزد فاخره صبا آواز آموخت. صبا او را به شاهین سرکیسیان معرفی کرد. سپس نزد مهدی فروغ تمرین کرد. اولین کار حرفه‌ای او در سال ۱۳۳۶ بود. نمایش «پدر» اثر استریندبری را اجرا کرد. سپس استخدام اداره تئاتر شد.
فعالیت‌ها در تئاتر و تلویزیون
در اداره تئاتر، گروه جدیدی تأسیس کرد. این کار با همکاری بزرگان تئاتر بود. این گروه مردم را دوباره به تئاتر آشتی داد. او در سال ۱۳۳۹ وارد تلویزیون شد. تله‌تئاتر «خودکشی» به کارگردانی نصیریان بود. در سال ۱۳۴۳ کارگردانی کرد. نمایش «قلب سرگشته» را ساخت. او همزمان در تئاترها نقش بازی می‌کرد. با کارگردانان بزرگی همکاری داشت. حمید سمندریان و عزت‌الله انتظامی از آن‌ها بودند. نمایش‌های معروف او زیادند. «ملاقات بانوی سالخورده» یکی از آن‌هاست. «از پشت شیشه‌ها» و «بن‌بست» هم مهم بودند. حضور او در تله‌تئاتر «دکتر فاستوس» به‌یادماندنی است. او نقش مفیستوفلس را داشت.
ازدواج و حضور در سینما
اولین ازدواج او با حلال پسیانی بود. ثمره این ازدواج، آتیلا پسیانی است. او در سال ۱۳۴۵ دوباره ازدواج کرد. همسر دومش مهدی قریشی بود. او معاون دانشکده هنرهای دراماتیک بود. از این ازدواج دختری به نام آتوسا قریشی متولد شد. آتوسا خواهر ناتنی آتیلا شد. ورود جمیله شیخی به سینما در سال ۱۳۵۴ بود. فیلم «خانه‌خراب» اولین کار سینمایی او بود. سپس در سریال «لحظه» بازی کرد. بازگشت جدی او با فیلم «قرنطینه» در سال ۱۳۶۱ بود. او در سریال «پاییز صحرا» نقش منفی ماندگار بازی کرد.
جوایز، نقش‌آفرینی‌های شاخص و درگذشت
جمیله شیخی جوایز مهمی کسب کرد. برای فیلم «مسافران» سیمرغ گرفت. این جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن بود. این فیلم ساخته بهرام بیضایی بود. او در سال ۱۳۷۲ در «پدرسالار» درخشید. نقش مولود در این سریال محبوب شد. برای فیلم «لیلا» سیمرغ مکمل زن را گرفت. این فیلم به کارگردانی مهرجویی بود. آخرین حضور تلویزیونی او «پس از باران» بود. آخرین کار سینمایی‌اش «کاغذ بی‌خط» در سال ۱۳۸۰ بود. جمیله شیخی در ۲ خرداد ۱۳۸۰ درگذشت. علت مرگ سکته قلبی بود. او در ۷۱ سالگی رخت بربست. پیکرش در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد. میراث او در هنر ایران جاودانه است.
برای مطالعه بیشتر:
