شهناز تهرانی یکی از چهره‌های پرشور و پرکار سینمای ایران در دهه ۱۳۵۰ بود. او با تلفیق بازیگری، خوانندگی و رقص، سهم زیادی در سینمای کمدی و بزمی آن دوران داشت. شهرت او با نقش «لیلا» در مجموعه فیلم‌های صمد آغاز شد. زندگی او پس از انقلاب مسیری طولانی و پرفراز و نشیب را پیمود؛ از زندان اوین تا مهاجرت و فعالیت مجدد در خارج از ایران. این مقاله به بررسی دقیق دوران طلایی او و زندگی شخصی‌اش می‌پردازد.
تولد و خانواده
شهناز تهرانی با نام اصلی شهناز علیشا، در ۱ فروردین ۱۳۳۳ در تهران متولد شد. او در محله دخانیات (آریانا) در یک خانواده متوسط یهودی بزرگ شد. مادرش خانه‌دار بود و پدرش فروشنده لباس‌های ارتشی بود. با وجود جدایی والدین در کودکی، او از خانواده‌ای صمیمی یاد می‌کند. تحصیلات او تا دوره دبیرستان ادامه یافت. علاقه او به اجرا از نوجوانی مشخص بود؛ او در مسابقات رقص کودکان تلویزیون برنده شد و در مدرسه نیز در تئاتر می‌درخشید.
فعالیت‌های هنری پیش از انقلاب
فعالیت رسمی شهناز تهرانی در سال ۱۳۴۵ با سریال‌هایی چون «اختاپوس»، «صمد» و «سرکار استوار» کلید خورد. نخستین حضور سینمایی‌اش در فیلم «صمد و قالیچه حضرت سلیمان» (۱۳۵۰) بود. او به‌ویژه با ایفای نقش «لیلا» در فیلم‌های «صمد و سامی، لیلا و لیلی» و «صمد و فولادزره دیو» به شهرت رسید. تهرانی در طول دوران قبل از انقلاب در ۱۲۲ فیلم سینمایی و تئاتر حضور داشت. او همچنین ۹ سال در تئاتر لاله زار (جامعه باربد، نصر، دهقان و ملت) فعال بود و پنج سال متوالی به عنوان بهترین بازیگر زن تلویزیون ملی ایران انتخاب شد.
همسر و ازدواج
زندگی خصوصی شهناز تهرانی دستخوش تغییرات مهمی بود. ازدواج اول او در سال ۱۳۵۴ و در حالی که تنها ۱۸ سال و شش ماه داشت، به‌طور پنهانی با جمشید ورزنده، کارگردان سینما، رقم خورد. این دو در حین فیلمبرداری فیلم «پشمالو» با یکدیگر آشنا شده بودند. از این ازدواج، یک دختر به نام شرمینه ورزنده حاصل شد. پس از مدتی زندگی مشترک، این رابطه به جدایی انجامید. شهناز تهرانی بعدها با شخصی به نام «کوروش» ازدواج کرد.
پس از انقلاب و مهاجرت
پس از انقلاب ۱۳۵۷، شهناز تهرانی مدتی در زندان اوین بود و با تعهد آزاد شد. او در سال ۱۳۶۲ ایران را ترک کرد و به نیویورک رفت. او با اسکندر حجتی («حجی‌جون») بیش از ۳۰۰ برنامه موزیکال و کمدی ساخت که بسیار محبوب شدند (از جمله رشید خان). او پس از ۱۲ سال فعالیت در آمریکا، در سال ۱۳۸۷ به دلیل نداشتن اجازه کار از آمریکا اخراج شد. او مدتی در کانادا، ترکیه بود و اکنون (بر اساس برخی منابع) در گرجستان ساکن است و برنامه‌هایی برای فارسی‌زبانان از جمله از طریق رادیو ران (که از اسرائیل پخش می‌شد) انجام داده است. او همچنین اخیراً با «مانا ماندگار» ادکلن «بانو» را عرضه کرده و برنامه «بانو شو» را اجرا می‌کند.
جمع‌بندی
شهناز تهرانی هنرمندی چند وجهی است که توانست هم در اوج سینمای قبل از انقلاب بدرخشد و هم پس از مهاجرت، حضور خود را در میان جامعه فارسی‌زبان خارج از کشور حفظ کند. از نقش‌آفرینی‌های شاخص در کنار پرویز صیاد تا اجرای برنامه‌های موسیقیال و رادیویی، کارنامه او مملو از فعالیت‌های اجرایی است. وی همچنان فعال است و آخرین پروژه‌هایش شامل اجرای برنامه «بانو شو» و عرضه ادکلن «بانو» (۲۰۲۱) بوده است.
برای مطالعه بیشتر:
