جنگ تحمیلی ایران و عراق یکی از طولانی ترین و تلخ ترین نبردهای قرن بیستم بود که از ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ با حمله ارتش صدام حسین به خاک ایران آغاز شد و تا سال ۱۳۶۷ ادامه یافت. این جنگ، پس از انقلاب اسلامی ایران، در شرایطی آغاز شد که کشور هنوز در حال بازسازی ساختار های سیاسی و نظامی خود بود. عراق با هدف اشغال مناطق نفت خیز جنوب ایران، از جمله خوزستان و آبادان، و همچنین تضعیف نظام تازه تأسیس جمهوری اسلامی دست به تجاوز زد.
مرور جنگ تحمیلی
در آغاز جنگ، ارتش عراق با حمایت مالی و تسلیحاتی قدرتهای غربی و برخی کشورهای عربی پیشرفتهایی بهدست آورد و بخشهایی از خاک ایران را تصرف کرد. اما به مرور، با سازماندهی نیرو های سپاه پاسداران، بسیج مردمی و ارتش ایران، جریان جنگ به نفع ایران تغییر کرد. عملیاتهایی بزرگ مانند ثامن الائمه، بیتالمقدس، والفجر و خیبر از مهمترین نقاط عطف مقاومت ایرانیان اند که توانستند دشمن را عقب برانند و بخش وسیعی از خاک اشغالشده را آزاد کنند.
جنگ تحمیلی برای مردم ایران تنها یک درگیری نظامی نبود؛ بلکه به نمادی از وحدت ملی، ایمان و فداکاری تبدیل شد. میلیون ها نفر از مردم از شهرها و روستاها برای دفاع از کشور به جبهه ها رفتند و هزاران شهید تقدیم میهن شد. در طول این هشت سال، زیرساختهای شهری، روستایی و صنعتی ایران آسیب جدی دید، اما روحیه مقاومت موجب شد کشور در برابر فشارهای خارجی و داخلی ایستادگی کند.
سخن پایانی
سرانجام در تابستان ۱۳۶۷ و با پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل متحد، آتش بس برقرار شد. اگرچه این جنگ خسارات سنگینی بر جای گذاشت، اما یاد آن بهعنوان دوران ایثار، استقلال و مقاومت ایرانیان در تاریخ معاصر ایران جاودانه باقی مانده است.
