تالاب انزلی، واقع در استان گیلان و در مجاورت شهر بندر انزلی، یکی از مهم‌ترین تالاب‌های ایران و جهان است که به دلیل تنوع زیستی بالا و میزبانی از هزاران پرنده مهاجر، شهرتی بین‌المللی دارد. این تالاب بخشی از شبکه تالاب‌های کنوانسیون رامسر است و ارزش زیست‌محیطی فراوانی دارد.
موقعیت جغرافیایی و وسعت
تالاب انزلی در کرانه جنوبی دریای خزر قرار دارد و مساحت آن در حدود ۲۰ هزار هکتار است. این تالاب به واسطه رودخانه‌های متعددی که به آن می‌ریزند و ارتباط با دریای خزر، محیطی پویا و پرآب دارد.
تنوع زیستی تالاب
تالاب انزلی زیستگاه انواع گیاهان آبزی، ماهیان بومی و مهاجر، و بیش از ۱۰۰ گونه پرنده است. نیلوفرهای آبی که سطح آب را می‌پوشانند، منظره‌ای بی‌نظیر ایجاد می‌کنند و به جذب گردشگران کمک می‌کنند.
پرندگان مهاجر
هر ساله با شروع فصل سرما، پرندگان مهاجر از نقاط مختلف اروپا و سیبری به تالاب انزلی می‌آیند. گونه‌هایی همچون قو، فلامینگو، پلیکان و انواع اردک‌ها از جمله پرندگان شاخص این تالاب هستند.
نقش تالاب در محیط‌زیست
تالاب انزلی علاوه بر زیبایی طبیعی، نقش مهمی در تصفیه آب، کنترل سیلاب‌ها، تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی و حفظ تنوع زیستی ایفا می‌کند. این تالاب یک اکوسیستم حساس است که هرگونه تغییر در آن می‌تواند پیامدهای زیست‌محیطی جدی داشته باشد.
جاذبه‌های گردشگری
قایق‌سواری در میان نیزارها، تماشای پرندگان با دوربین‌های مخصوص، و بازدید از روستاهای اطراف تالاب، بخشی از جاذبه‌های گردشگری این منطقه است. به‌ویژه در تابستان و پاییز، تالاب انزلی مقصدی محبوب برای طبیعت‌گردان است.
تهدیدها و چالش‌ها
ورود پساب‌های صنعتی و کشاورزی، رسوب‌گذاری و گسترش گونه‌های گیاهی مهاجم مانند آزولا، از جمله تهدیدهای جدی برای تالاب انزلی محسوب می‌شوند. مدیریت صحیح و اجرای طرح‌های حفاظتی برای بقای آن ضروری است.
تالاب انزلی و اکوتوریسم
اکوتوریسم یا گردشگری طبیعت‌محور در تالاب انزلی فرصتی برای آشنایی گردشگران با اهمیت این اکوسیستم و لزوم حفاظت از آن فراهم می‌آورد. ایجاد زیرساخت‌های مناسب و آموزش جوامع محلی از اقدامات کلیدی در این زمینه است. تالاب انزلی نه تنها یک جاذبه گردشگری بی‌نظیر در شمال ایران است، بلکه خانه‌ای امن برای هزاران پرنده مهاجر و گونه‌های بومی به شمار می‌رود. حفظ و احیای این تالاب مسئولیتی مشترک برای همه ماست.
همچنین بخوانید: دریاچه ارومیه ایران | تاریخچه، ویژگی‌ها و چالش‌ها
